Opłata za korzystanie ze środowiska

Do 31.03.2023 r. podmioty korzystające ze środowiska musza uiścić opłatę za korzystanie ze środowiska za rok 2022.

Co oznacza korzystanie ze środowiska?

Każdy z nas korzysta ze środowiska, ale nie oznacza to, że wszyscy musimy uiszczać dodatkowe opłaty. Opłaty te dotyczą tylko przedsiębiorców. A dokładnie firm, które czasowo lub trwale wprowadzają zmiany w zasobach środowiska. Może to być na przykład konieczność usunięcia, emisja spalin lub pobieranie wody do zakładów produkcyjnych.

Kto musi płacić za korzystanie ze środowiska?

Każde przedsiębiorstwo, które podczas prowadzenia działalności gospodarczej oddziałowej na środowisko zobowiązany jest do uiszczenia opłaty za korzystanie ze środowiska. W związku z rozwojem gospodarczym i coraz większe zanieczyszczenie środowiska wdrożone zostały akty prawne, które mają pozytywnie wpłynąć na ochronę zasobów naturalnych.

Do opłat za korzystanie ze środowiska zobligowane są firmy, które:

wprowadzają gazy i pyły do powietrza np. z procesów technologicznych, kotłowni, spalania paliw w silnikach spalinowych, przeładunku paliw;
składają odpady;
emitują gazy cieplarniane;
hodują zwierzęta.

Do uiszczenia opłaty zobowiązane jest każde przedsiębiorstwo, których działalność oddziałuje na środowisko.

Opłata środowiskowa a korzystanie z samochodu?

Wiele pytań i wątpliwości budzi korzystanie z auta prywatnego w celach służbowych a konieczność uiszczenia opłaty za korzystanie ze środowiska. Według obowiązującego prawa, jeżeli wykorzystujemy auto w ramach działalności to konieczne jest złożenia wykazu i uiszczenie opłaty. Opłaty wyliczane są za podstawie faktura za zużyte paliwo.

Na co przeznaczane są środki z opłat za korzystanie ze środowiska?

Opłaty są zobowiązaniem podatkowym. Stanowią instrument służący realizacji zasady zrównoważonego rozwoju i zasady „zanieczyszczający płaci”.

Wpływy z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska i kar stanowią przychody:

Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej;
dochody budżetów powiatów;
dochody budżetów gmin.

Opłaty za korzystanie ze środowiska stanowią również przychód zarządu województwa. Kwota przeznaczana jest na tworzenie i modyfikację baz danych informacji o podmiotach korzystających ze środowiska oraz zatrudnianie osób zajmujących się kontrolą oraz windykacją opłat za korzystanie ze środowiska.

Nieco inaczej podział wygląda w przypadku opłat i kar za składowanie odpadów i wycinkę drzew.

Wpływy z tytułu opłat i kar po dokonaniu podziału na powiaty i gminy, stanowią w 35% przychód Narodowego Funduszu i w 65% – wojewódzkiego funduszu.

Dla przykładu, w 2021 r. przychody Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z tytułu opłat i kar za korzystanie ze środowiska wyniosły 215 641 tys. zł.

A na co konkretnie są przeznaczane pieniądze?

Na działania mające stanowić swego rodzaju rekompensatę za negatywne oddziaływanie na środowisko. Te działania są określone w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska i obejmują między innymi:

przedsięwzięcia związane z ochroną wód, powierzchni ziemi oraz powietrza;
wspomaganie realizacji zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska;
koszty usunięcia odpadów i gospodarowania nimi w przypadku, gdy konieczne jest ich niezwłoczne usunięcie ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia ludzi oraz koszty gospodarowania odpadami z wypadków;
rozwój sieci stacji pomiarowych, laboratoriów i ośrodków przetwarzania informacji, służących badaniu stanu środowiska;
przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i likwidowanie ich skutków dla środowiska;
przedsięwzięcia związane z ochroną i przywracaniem chronionych gatunków roślin lub zwierząt;
organizację systemu kontroli wnoszenia przewidzianych ustawą opłat za korzystanie ze środowiska, w szczególności tworzenie baz danych podmiotów korzystających ze środowiska obowiązanych do ponoszenia opłat;

zapobieganie skutkom zanieczyszczenia środowiska lub usuwanie tych skutków, w przypadku, gdy nie można ustalić podmiotu za nie odpowiedzialnego;

wspomaganie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz wprowadzania bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii;

wspomaganie ekologicznych form transportu;

działania z zakresu rolnictwa ekologicznego;

działania związane z utrzymaniem i zachowaniem parków oraz ogrodów, będących przedmiotem ochrony;
zadania związane ze zwiększaniem lesistości kraju oraz zapobieganiem szkodom w lasach i likwidacją tych szkód, spowodowanych przez czynniki biotyczne i abiotyczne;
profilaktykę zdrowotną dzieci zamieszkałych na obszarach, na których występują przekroczenia standardów jakości środowiska;

edukację ekologiczną oraz propagowanie działań proekologicznych i zasady zrównoważonego rozwoju;

przygotowywanie i obsługę konferencji krajowych i międzynarodowych z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Kto zwolniony jest z opłat za korzystanie ze środowiska?

Z opłat za korzystanie ze środowiska są podmioty gospodarcze, których roczna wyliczona opłata za jedną formę korzystanie ze środowiska nie przekracza 800 zł. Ale należy pamiętać o obowiązku złożenia wykazu.